Полиция кызматкери качан батирге кире алат?
Мыйзам боюнча, полиция кызматкери батирге же турак жайга ал жерде жашаган адамдардын макулдугу менен гана кире алат. Бирок макулдук талап кылынбаган бир нече өзгөчө учурлар бар. Мисалы, полиция кызматкери кылмыштын алдын алууга аракет кылып жатса же имаратта өлкөдөн чыгарылышы керек болгон чет элдик жаран бар деп шектенсе, кулпуну бузуп кириши мүмкүн.
Полиция кызматкери өзүн кантип алып жүрүшү керек?
Батирге кирерден мурун полиция кызматкери өзүн тааныштырууга милдеттүү, башкача айтканда, аты-жөнүн, атасынын атын, наамын айтып, эмне үчүн келгенин түшүндүрүшү керек. Кызматкер форма кийип, төш белгиси жана кызматтык күбөлүгү болушу керек. Сиз полиция кызматкеринен кызматтык күбөлүгүн көрсөтүүнү талап кылууга, аты-жөнүн, кызматын жана төш белгисинин номерин жазып алууга укугуңуз бар. Бул үчүн аны батирге киргизүү шарт эмес: көзөнөктү колдонсоңуз же эшикти чынжырга ачсаңыз болот. Текшерүү же тинтүү учурунда да полиция кызматкери жарандарга карата сый мамиледе болушу керек. Ал мүлктү бузууга жана күч колдонууга укугу жок.
Көп учурда шылуундар полиция кызматкеринин кейпин кийип батирлерди кыдырышат, андыктан жергиликтүү милиция бөлүмүнө телефон чалсаңыз болот. Аларда аты-жөнү, атасынын аты аталган кызматкери барбы деп сураңыз. Учурда ал эмне менен алек болуп жатканын тактаңыз. Миграциялык текшерүү дайындалганбы жана ага батирлерди кыдыруу киргизилгенби, билип алыңыз. Эгер андай болбосо, анда сизди алдап жатышат. Бөлүмгө телефон чалаардан мурун, эшиктин артындагы адамга бул тууралуу эскертиңиз. Эгер үйүңүзгө шылуун кирүүнү кааласа, балким, телефон чалуу анын кетишине жетиштүү болот.
Сиз эшикти ачууга милдеттүүсүзбү?
Сиз муну полиция кызматкери сиздин макулдугуңузсуз турак жайга кирүүгө укуктуу болгон учурларда гана жасашыңыз керек. Калган учурларда кызматкерге турак жайдын кол тийбестиги сиздин конституциялык укугуңуз экенин эскертсеңиз болот. Эгерде сапардын максаты - каттоосу жок мигранттарды издөө болсо, анда сиз дагы деле ачпай коюуга укугуңуз бар. Миграциялык мыйзамдарды сактабоо же каттоо дареги боюнча жашабоо - бул кылмыш эмес, административдик укук бузуулар экенин унутпаңыз. Бул тууралуу полиция кызматкерине эскертсеңиз болот. Эгерде турак жайга мыйзамсыз кирсе, анын үстүнөн бөлүмдөгү жетекчисине арызданарыңызды же полициянын 102 жалпы телефон номерине чалаарыңызды кошумчалаңыз.
Полиция кызматкерин батирге чакыруу же чакырбоо - сиздин чечимиңиз. Эгерде сиз Россияда мыйзамдуу түрдө жүрсөңүз, миграциялык каттоодо турсаңыз жана каттоо дареги боюнча жашасаңыз, анда эң жакшы чечим - документтерди алып, аларды укук коргоо органынын кызматкерине көрсөтүү. Аны ичке киргизүү шарт эмес: коридорго чыксаңыз же эшиктин чынжырын колдонсоңуз болот.
Өзгөчө учур - эгерде сизге карата Россиядан мыйзам боюнча кетүүгө милдеттүү болгон депортация режими киргизилсе. Бул учурда полиция кызматкери кулпуну бузуп, сиздин макулдугуңузсуз кире алат, андыктан эшикти ачканыңыз оң.
Эгер эшикти ачпасаңыз, полиция кызматкери эмне кыла алат?
Полиция кызматкери жөн эле кетип калышы же административдик укук бузуу үчүн жаза дайындай алат. Бирок бул үчүн анын негиздери болушу керек: эшикти ачуудан баш тартуу мыйзам бузуу болуп саналбайт. Россияда күнөөсүздүк презумпциясы бар экенин унутпаңыз. Сиз эрежелерди сактаганыңызды далилдебешиңиз керек, бирок полиция кызматкери миграциялык мыйзамдарды бузуу фактысын аныктоого милдеттүү.
Эгерде полиция кызматкери сиздин ким экениңизди билсе (мисалы, ал сизди миграциялык каттоо базасынан тапкан) жана сиз мыйзамды буздуңуз деп эсептесе, анда ал айып пул жазып, ал тургай өлкөдөн чыгаруу жөнүндө токтом чыгарышы мүмкүн. Бул үчүн сиздин колуңуз менен протокол түзүү ага милдеттүү эмес: токтом чыгаруу жетиштүү. Мында сиз айып пул салууга же өлкөдөн чыгарууга макул эместигиңизди билдирип, протокол түзүүнү талап кыла аласыз. Анда сизди эмне үчүн жазалоого болбойт деп эсептээриңизди сүрөттөп жазышыңыз керек.